Oprawcy ziemscy

Perpektywa

Kiedyś, w jakowejś niemieckiej książce o nawożeniu w ogrodzie natknąłem się na zdanie, że “wapnowanie czyni ojców bogatymi, ale dzieci biednymi”. Oczywiście było to poparte pewnymi badaniami, obserwacjami zmian w glebie, etc. Ale przytaczam to powiedzenie, jako przykład racjonalnego myślenia o glebie. Racjonalnego czyli długofalowego, bo gleba ma nam wystarczyć na pokolenia.

W latach 90-tych Sir Julien Rose uważał, że tu w Polsce przetrwały pewne umiejetności klasycznej uprawy ziemi, a praktycznie w wiekszości krajów ta tradycja została przerwana i nie da się jej odtworzyć. Mielibyśmy być takim “Mesjaszem Narodów” w bardzo pragmatycznym obszarze. Ale nie wyszło.

Z pespektywy lat obserwuję pewne zmiany w mentalności i podejsciu do ziemi, uprawy i różnego rodzaju powiązań z gospodarką. W moim dzieciństwie dominowała na wsi mentalność chłopa. W tym chłopskim myśleniu bardzo ważna była myśl, że ziemia się nie może marnować. Kwestie kalkulacji były oczywiście obecne, ale dominował taki wewnętrzny przymus. Poza tym gospodarstwo było w dużej mierze samowystarczalne. Były krowy, świnie, a więc obornik, ale trzeba było pastwiska, etc.

Potem przyszła era chłoporobotników. Część tych zarobionych na zewnątrz pieniędzy szło na to, by ziemia się nie marnowała, bowiem nie była to zmiana pokoleniowa, zmiana mentalności tylko efekt ekonomicznej presji.

Powoli budowała się grupa rolników, ale rolnik żyje z ziemi i musi kalkulować co mu się opłaca, a co jest nieopłacalne, w jakiej skali coś się staje opłacalne, etc. Tu już dominuje myślenie ekonomiczne. Kwestie inwestycji w zakup ziemi, sprzęt, etc. Zniknęła z wyposażenia motyka, weszły opryskiwacze.

Brak wiedzy czy lekceważenie praw przyrody

Ale pojawiła się też formacja oprawców ziemskich. Bo rolnik wie co to jest płodozmian i stosuje go w praktyce. Gdzieś tam z tyłu głowy wielu z nich ma świadomość, że gleba to żywy organzim. Ale nie oprawca ziemski. Ten potrafi klkanaście lat z rzędu uprawiać na tym samym polu kukurydzę, albo inne zboże. Oczywiście wymaga to zwiększenia dawek nawozów, pestycydów… Bo oprawca ziemski lubi zmuszać glebę do rodzenia terroryzując ją herbicydami, fungicydami. Nie ma refleksji na temat tego co odda następcom.