Placebo — kilka uwag
Placebo jest najczęściej badanym środkiem leczniczym. Medycyna wykorzystuje siłę tkwiącą w przekonaniach nazywając to efektem placebo. Możemy stwierdzić, że to rodzaj recepty in blanco, która przekłada się na nasze oczekiwania, a te na rzeczywistość. Recepta może dotyczyć wszystkiego: zabiegu chirurgicznego, leku, który nie ma żadnego związku ze schorzeniem…
To tylko placebo
Często można usłyszeć tego rodzaju sformułowania, jako wyjaśnienie, które tak naprawdę niczego nie wyjaśnia. Dlaczego?
Placebo ma 55% skuteczności morfiny w działaniu przeciwbólowym1 i 59% skuteczności jako środek przeciwdepresyjny w porównaniu z najczęściej stosowanymi lekami przeciwdepresyjnymi.2
Oczywiście śmieszą nas różne terapie praktykowane przed laty, gusła, zabobony, etc. Ale czy wiele się zmieniło? Lekarze aplikują silnie działające, aktywne środki placebo cały czas: antybiotyki podczas przeziębienia — przecież one nie działają na wirusy… Najczęściej nadużywane są tutaj środki uspokajające i to już nie jest neutralne placebo, ponieważ może prowadzić do uzależnienia.
Placebo to nie tylko psychika
To, że placebo dotyka tylko psychiki jest zwykłym mitem. Efekty placebo są widoczne w obrazie krwi, poziomie leukocytów, redukuje zmiany zapalne — wyraźne efekty obserwuje się przy chorobach artretycznych.
Inny mit, że placebo dotyka tylko osoby łatwowierne nie został potwierdzony w badaniach podobnie, jak przekonanie, że placebo, niejako z konieczności opiera się na oszustwie2.
Dobrym wstępem dla zainteresowanych efektami placebo jest praca Znieczulajacy kontekst 3. Autorzy podają dużo odnośników do literatury źródłowej.
Submodalności placebo
Spodziewamy się, jak powinien wyglądać lek, który zadziała na określone choroby. Dlatego były i są prowadzone badania, które to określają i firmy farmaceutyczne korzystają z wyników tych badań, ewentualnie prowadzą własne badania w tym zakresie.
Skuteczność terapii
Autorzy2 pokusili się o zestawienie w punktach warunków skutecznej terapii:
- Spójność lekarza — jego wewnętrzne przekonanie, że to co robi ma sens;
- Spójność pacjenta — jego wiara w sens tej terapii;
- Dobry kontakt lekarza i pacjenta;
- Bezpośredni wpływ terapii na organizm. Według nich ostatni czynnik nigdy nie jest sam w sobie wystarczający.
-
Evans FJ: Expectancy, therapeutic instructions and placebo responses; in White L, Tursky B, Schwartz G (eds): Placebo: Theory, Research and Mechanisms. New York, Guilford, 1985, pp 215–228. ↩︎
-
Ian McDermont, Joseph O’Connor, NLP i zdrowie, ISBN 83-71150-802-6, str. 98 ↩︎ ↩︎ ↩︎
-
Przemysław BĄBEL i pozostali, ZNIECZULAJĄCY KONTEKST
Wpływ placebo na doświadczanie bólu — aspekt psychologiczny., „Ethos” 30(2017) nr 4(120) 139-161 ↩︎